W Polsce około 4,8 miliona osób sięgnęło po audiobook, a liczba aktywnych użytkowników książek audio to około 2,8 miliona. Tradycyjne książki papierowe nadal cieszą się popularnością ze względu na fizyczne aspekty czytania, takie jak szelest kartek czy zapach książki. Według badań z czasopisma Time Magazine, czytanie książek papierowych zwiększa zrozumienie i zapamiętywanie treści w porównaniu do słuchania audiobooków. Mayo Clinic sugeruje również, że czytanie tradycyjnej książki przed snem lepiej relaksuje ciało niż korzystanie z ekranów urządzeń elektronicznych.
Niezależnie od tego, czy wybierzesz audiobooki czy książki papierowe, obcowanie z literaturą jest niezwykle wartościowe. Pozwala ono rozwijać pamięć, koncentrację, słownictwo i wyobraźnię, a także redukować poziom stresu. Korzystanie z różnych formatów książek, zarówno papierowych, jak i elektronicznych, to doskonała okazja, by poszerzyć swoją wiedzę o świecie, kształtować osobowość i czerpać inspirację.
Zalety i wady form
Audiobooki przynoszą ze sobą wiele korzyści – umożliwiają słuchanie podczas codziennych czynności, są dostępne natychmiast po zakupie i nie zajmują fizycznej przestrzeni. Są doskonałą opcją dla osób z wadami wzroku lub trudnościami w czytaniu. Z kolei tradycyjne książki papierowe nie wymagają dodatkowych urządzeń, pozwalają na własne adnotacje i tworzenie biblioteczki. Czytanie książek może także pomóc w zasypianiu i poprawia koncentrację.
Według badań, około 4,8 mln Polaków sięgnęło co najmniej raz po audiobooki, a liczba aktywnych użytkowników książek audio przekracza 2,8 mln osób. Audiobooki są szczególnie polecane dla osób z napiętym grafikiem życia oraz dla tych z trudnościami w czytaniu. Z kolei tradycyjne książki są doceniane przez czytelników ceniących rytuał czytania, unikających rozproszeń technologicznych oraz przez kolekcjonerów.
Wybór między audiobookami a tradycyjnymi książkami zależy w dużej mierze od indywidualnych preferencji i stylu życia. Ważne jest, by cieszyć się literaturą i poszerzać wiedzę czytelniczą, niezależnie od formy. Choć odbiorcy audiobooków stanowią obecnie mniejszą grupę w porównaniu do czytelników książek papierowych lub e-booków, zainteresowanie tą formą systematycznie rośnie.
Badania wskazują, że podczas czytania i słuchania książek aktywowane są te same obszary mózgu, a ludzie zapamiętują podobną ilość informacji w obu przypadkach. Audiobooki pozwalają także na mocniejsze wczucie się w historię poprzez emocje i efekty dźwiękowe. Zarówno tradycyjne książki, jak i audiobooki, przynoszą korzyści w postaci poprawy pamięci, koncentracji, rozwoju wyobraźni oraz redukcji stresu.
Nowe technologie w czytelnictwie
Świat czytelnictwa przeżywa prawdziwą rewolucję technologiczną. Audiobooki zyskują coraz większą popularność, a ich superprodukcje oferują nie tylko interpretację tekstu przez profesjonalnych lektorów, ale także efekty dźwiękowe, grę aktorską i muzykę tła. Wydawcy często publikują audiobooki równocześnie z premierą książki, dając czytelnikom możliwość wyboru formy. Coraz więcej osób sięga po audiobooki, doceniając ich zalety, takie jak możliwość przyspieszenia odtwarzania i wykorzystanie ich do nauki języków obcych.
Jednocześnie, nowe technologie wpływają na sposób, w jaki czytelnicy odkrywają i czytają książki. Portale takie jak Lubimy Czytać gromadzą ogromne bazy danych na temat książek i opinii czytelników, stając się prawdziwym rajem dla miłośników literatury. Pojawiają się też obawy, że narzędzia, takie jak ChatGPT, mogą być wykorzystywane do generowania tekstów, co może prowadzić do standaryzacji i utraty autentyczności. Jednak branża wydawnicza coraz częściej korzysta z programów do tworzenia treści i projektowania grafik, balansując pomiędzy nowymi możliwościami a zachowaniem jakości.
Przyszłość czytelnictwa budzi wiele pytań i niepokojów, ale też nadziei. Choć niektórzy przewidywali „śmierć czytelnictwa”, tendencje pokazują, że książki wciąż cieszą się dużą popularnością. Czy literatura generowana komputerowo znajdzie uznanie wśród czytelników, pozostaje kwestią otwartą. Jedno jest pewne – technologia odgrywa coraz większą rolę w naszym życiu i świecie książek.
Wybory czytelników
Czy to seria „Harry Potter” w interpretacji Piotra Fronczewskiego, czy „Igrzyska Śmierci” czytane przez Annę Dereszowską, a może „Opowieści z Narnii” w wykonaniu Agnieszki Greinert i Jerzego Zelnika – popularne audiobooki to bez wątpienia ulubiona forma odbioru książek dla wielu Polaków. Jednocześnie nie sposób pominąć popularność bestsellerowych tytułów drukowanych, takich jak „Tylko nie Ty” Lucy Score, „Mroczne sigile. Tom I. Czego pragnie magia” Anny Benning czy „Zdeterminowany. Jak nauka tłumaczy brak wolnej woli” Roberta M. Sapolsky’ego.
Wybór między audiobookami a tradycyjnymi książkami to kwestia indywidualnych preferencji czytelników. Dla niektórych dźwiękowa interpretacja lektury może być bardziej atrakcyjna i relaksująca, szczególnie w przypadku osób narażonych na zmęczenie wzroku po długotrwałej pracy przed ekranem. Inni zaś czerpią wyjątkową satysfakcję z kartkowani stron fizycznej książki. Niezależnie od decyzji, jednym z kluczowych czynników jest sama chęć i potrzeba czerpania przyjemności z obcowania ze słowem pisanym.
Warto też pamiętać, że czytelnictwo w Polsce, choć z roku na rok wzrasta, wciąż pozostaje poniżej średniej dla krajów europejskich. Dlatego każda inicjatywa, która zachęca do sięgania po książki, zarówno w formie tradycyjnej, jak i cyfrowej, jest cenna i zasługuje na uwagę. Różnorodność form i gatunków sprawia, że każdy czytelnik znajdzie coś dla siebie.
